Nhập Email của Bạn để nhận Tin Sinh Hoạt từ Tu Viện Kim Cang

TÌM KIẾM  

Tìm Theo

TRANG NHẤT > PHẬT HỌC PHỔ THÔNG
Cỡ chữ:  Thu nhỏ Phóng to
Cập nhật ngày 07/10/2008 (GMT+7)

Bài Thứ 06

BÀI THỨ SÁU

CHÁNH VĂN 

       Hỏi:  Nếu chỉ có nội thức, không có ngoại cảnh làm duyên, thì nội thức làm sao sanh ra các món phân-biệt? 

       Ðáp:      NGUYÊN VĂN CHỮ HÁN

                             TỤNG VIẾT: 

                      Do nhứt thế chủng thức

                      Như thị như thị biến

                      Dĩ triển chuyển lực cố

                      Bỉ bỉ phân-biệt sanh. 

DỊCH NGHĨA 

       Luận-chủ nói bài tụng để trả lời rằng:  Do các chủng-tử trong Tạng-thức, trùng trùng biến ra các pháp.  Vì sức phát-triển sanh-khởi của các pháp, nên sanh ra các món phân-biệt. 

LƯỢC GIẢI

       Hỏi:  Luận-chủ trả lời:  Do thức A-lại-da chứa đựng chủng-tử của các pháp, các chủng-tử ấy lại sanh ra các pháp hiện-hành, rồi mỗi pháp hiện-hành lại sanh Kiến-phần (năng phân-biệt) và Tướng-phần (bị phân-biệt). 

       Câu “Như thị như thị biến”; nghĩa là từ khi sanh cho đến khi chín, sự biến đổi phát-triển rất nhiều.

       Cấu “Triển chuyển lực cố”; nghĩa là tám thức hiện-hành và các tâm-sở tương-ưng, nào Tướng-phần, nào Kiến-phần v.v… đều có cái năng-lực bổ trợ cho nhau, nên sanh ra các cảnh-giới thế-gian (bị phân-biệt) và các món phân-biệt (năng phân-biệt). 

CHÁNH VĂN 

       Hỏi:  Nếu chỉ có nội thức, không có ngoại cảnh để làm trợ duyên, thì tại sao lại có chúng hữu-tình sanh tử tương-tục? 

       Ðáp:  NGUYÊN VĂN CHỮ HÁN

                             TỤNG VIẾT: 

                      Do chư nghiệp tập-khí

                      Nhị thủ tập-khí câu

                      Tiền Dị-thục ký tận

                      Phục sanh dư Dị-thục.                     

DỊCH NGHĨA 

       Luận-chủ nói bài tụng để trả lời rằng:  Do tập-khí (chủng-tử) của các nghiệp và tập-khí (chủng-tử) của hai thủ (năng-thủ, sở-thủ) chung nhau làm duyên, nên thân dị-thục (báo-thân) đời nay vừa hết, thì lại tiếp-tục sanh ra các thân dị-thục sau và đời sau nữa. 

LƯỢC GIẢI 

       Hỏi:  Nếu chỉ có nội thức, không có ngoại cảnh làm duyên, thì tại sao hiện nay thấy có các chủng hữu-tình sanh-tử tiếp nối luôn luôn? 

       Ðáp:  Do có các nghiệp làm duyên, nên chúng hữu-tình sanh-tử tương-tục. 

       Chữ “chư nghiệp”, nghĩa là nghiệp lành, nghiệp dữ và nghiệp bất-động (tu thiền-định). 

       Chữ “nhị thủ”: Kiến-phần (năng-thủ), Tướng-phần (sở-thủ) hoặc Danh (tâm) và Sắc (vật) hay Tâm-vương và Tâm-sở. 

       Chữ “tập khí”, tức là biệt-danh của chủng-tử.  Như người viết chữ: khi chưa viết thì cái công-năng tập quen (tập khí) đó, nó tiềm-tàng núp ẩn trong tay, người không thấy được.  Ðến khi viết chữ, là do cái công-năng tập-luyện (khí phần) ngày trước đó, nên nay mới viết được.  Bởi thế nên “chủng-tử” (công-năng tiềm-tàng) cũng gọi là “tập-khí”. 

       Báo-thân của loài hữu-tình, gọi là thân Dị-thục.  Khi thân Dị-thục hiện-tiền sắp diệt, thì chủng-tử của các nghiệp làm sơ-duyên và chủng-tử của hai món thủ làm thân-duyên, tương-tục không dứt, nên làm cho sanh ra thân Dị-thục đời sau.  Bởi thế nên các chúng hữu-tình, khi sắc-thân này chết đi, thì lại sanh ra sắc-thân khác.  Do đó mà sanh-tử nối luôn, không biết chừng nào cùng tận. 

       Tập-khí (chủng tử) 

1.      Chủng-tử các nghiệp làm sơ-duyên. 

a.       Nghiệp lành.

b.      Nghiệp dữ.

c.       Nghiệp bất-động. 

2.      Chủng-tử hai thủ làm thân-duyên. 

a.       Tướng và Kiến.

b.      Danh và Sắc.

c.       Tâm và Tâm-sở. 

CHÁNH VĂN 

       Hỏi:  Nếu chỉ có thức mà thôi, tại sao rất nhiều chỗ trong kinh Phật nói có ba tánh? 

       Ðáp:  Phải biết ba tánh đó cũng chẳng ngoài thức. 

       Hỏi:  Tại sao vậy? 

       Ðáp:      NGUYÊN VĂN CHỮ HÁN

                             TỤNG VIẾT: 

                      Do bỉ bỉ biến-kế

                      Biến-kế chủng chủng vật

                      Thử biến-kế-sở-chấp

                      Tự tánh vô sở hữu

                      Y-tha-khởi tự-tánh

                      Phân biệt duyên sở sanh

                      Viên-thành-thật ư bỉ

                      Thường viễn ly tiền tánh

                      Cố thử dữ y-tha

                      Phi dị phi bất dị

                      Như vô-thường đẳng tánh

                      Phi bất kiến thử bỉ. 

DỊCH NGHĨA 

       Luận-chủ nói ba bài tụng để trả lời rằng:  Do tanh Biến-kế-sở-chấp, vọng-chấp tất cả các vật.  Tánh Biến-kế-sở-chấp này, không thật có tự-thể.  Còn tánh Y-tha-khởi là do các duyên phân-biệt mà sanh.  Tánh Viên-thành-thật, là do trên tánh Y-tha-khởi xa-lìa tánh Biến-kế-sở-chấp, mà hiện. 

       Bởi thế nên tánh “Viên-thành-thật” đối với tánh “Y-tha-khởi” cũng khác mà cũng không khác, vì không thể tánh riêng được.  Bởi thế nên, nếu không thấy được tánh Viên-thành-thật, thì cũng không thể thấy được tánh Y-tha-khởi.  Cũng như tánh vô-thường v.v… đối với các pháp, cũng khác mà cũng không khác. 

LƯỢC GIẢI 

       Hỏi:  Nếu chỉ có một thức mà thôi, thì tại sao trong các kinh rất nhiều chỗ, đức Thế-Tôn nói có ba món tự-tánh: 

1.      Biến-kế-sở-chấp tự-tánh.

2.      Y-tha-khởi tự-tánh.

3.      Viên-thành-thật tự-tánh ?     

Ðáp:  Luận-chủ trả lời rằng:  “Ba món tự-tánh Phật nói đó, cũng không rời thức”.  Song còn e người không tin, nên Luận-chủ nói tiếp 3 bài tụng để giải-thích nguyên-do. 

-  Tánh Biến-kế-sở-chấp này là do chúng-sanh vọng-chấp ức-đạc mà có.  Như bên Âu-châu có nhà học-giả thấy bộ xương khỉ giống bộ xương người, nhơn đó họ nghi-ngờ và ức-đạc rằng: loài khỉ tiến hóa thành loài người; rồi đề xướng lên cái thuyết “Ðộng-vật tiến-hóa” (Darwin).  Từ đó về sau họ mới chủ-trương rằng: “Tất cả vật trên thế-gian, đều do tiến-hóa thành”.  Bởi thế nên bài tụng nói: “Vọng-chấp tất cả vật”. 

Vì vọng-tưởng ức-đạc, chớ chẳng phải thật có, dụ như lông rùa sừng thỏ, nên bài tụng nói:  “Tánh Biến-kế-sở-chấp không có thật-thể” (thử Biến-kế-sở-chấp, tự-tánh vô sở hữu). 

Còn tánh “Y-tha-khởi”, là do phân-biệt các duyên trong thế-gian mà sanh.  Thí như người nhặm con mắt, xem hư-không thấy có các hoa đốm, rồi khởi vọng-tưởng phân-biệt: hoa này đỏ hay trắng, tốt hay xấu, giống thật hoa hay không v.v…  Họ không biết rằng:  Trong hư-không chẳng có hoa, do nhặm mắt nên thấy có hoa (Y-tha-khởi). 

Trong tánh “Y-tha-khởi” co nhiễm và tịnh; nếu lìa được phần nhiễm-ô tức là tánh Biến-kế-sở-chấp, thì đặng phần thanh-tịnh, gọi là tánh “Viên-thành-thật”.  Cũng như nước và sóng; nếu sóng xao-động lặng, thì tánh nước yên-tịnh hiện ra. 

Bởi thế nên “tánh Viên-thành-thật” với “tánh Y-tha-khởi”, không thể nói khác hay không khác, cũng như nước với sóng không hai, mà cũng không phải một. 

Ba tánh: 

1.      Tánh Biến-kế-sở-chấp: Vọng – không tự thể.

2.      Tánh Y-tha-khởi: 

a.       Chơn : Tịnh.     - Có tự thể.

b.      Vọng : Niệm.    - Có tự thể. 

3.      Tánh Viên-thành-thật:  Chơn - chẳng phải có, chẳng phải không. 

Câu “như vô-thường đẳng tánh”; nghĩa là trong Kinh nói: “Tất cả pháp vô-thường, khổ và vô-ngã v.v…”  Vô-thường, khổ và vô-ngã là tánh chung của các pháp; còn các cảnh vật như núi sông cỏ cây v.v… là tướng riêng của các pháp.  Vì tánh, tướng không rời nhau, nên vô-thường, khổ, vô-ngã đối với các pháp, chẳng phải khác và chẳng phải một. 

Câu “phi bất kiến thử bỉ “; nghĩa là nếu không thấy được tánh Viên-thành-thật đây, thì cũng không thấy được tánh Y-tha-khởi kia. 

Nghĩa này không những trong đạo Phật, ngay đến người thế-tục, nếu không tu theo Phật-pháp, để ngộ tánh Viên-thành-thật, thì cũng không thể thấy được các pháp Y-tha-khởi của thế-gian. 

CHÁNH VĂN 

Hỏi:  Nếu đã có 3 tánh, tại sao đức Thế-Tôn nói:  “Tất cả pháp đều không có tự-tánh”? 

Ðáp:       NGUYÊN VĂN CHỮ HÁN

                             TỤNG VIẾT: 

                      Tức y thử tam tánh

               Lập bỉ tam vô tánh

                      Cố Phật mật ý thuyết

               Nhứt thế pháp vô tánh

                      Sơ tức tướng vô tánh

                      Thử vô tự-nhiên tánh

               Hậu do viễn ly tiền

                      Sở chấp ngã, pháp tánh

                      Thử chư pháp thắng nghĩa

               Diệc tức thị chơn-như

                      Thường như kỳ tánh cố

                      Tức Duy-thức thật tánh. 

DỊCH NGHĨA

       Luận-chủ nói 3 bài tụng để trả lời rằng:  Phật y-cứ trên ba món tự-tánh này, mà mật-ý nói:  “Tất cả pháp đều không có tự-tánh”. 

1.      Biến-kế-sở-chấp không tự-tánh, vì tướng hư-vọng vậy.

2.      Y-tha-khởi không có tự-tánh, vì do các duyên phân-biệt sanh, không phải tự-nhiên có.

3.      Viên-thành-thật không có tự-tánh, do xa-lìa tánh Biến-kế hư-vọng chấp ngã chấp pháp mà hiện. 

Ðây là nghĩa thù-thắng của các pháp, cũng gọi là “chơn-như”, vì tánh nó “thường như” vậy; cũng tức “thật-tánh” của Duy-thức. 

LƯỢC GIẢI 

       Hỏi:  Nếu có 3 món tự-tánh, tại sao đức Thế-Tôn lại nói:  “Tất cả pháp đều không tự-tánh”? 

       Ðáp:  Luận-chủ nói 3 bài tụng để giải-thích:  “Phật y-cứ trên ba món tự-tánh, rồi giả lập ba món vô-tánh”.  Ðã nói “Phật giả-lập ba món vô tánh” thì biết rằng chẳng phải thật vô.  Sở-dĩ Phật phương-tiện mật-ý nói như vậy, chẳng qua để đối-trị cái chấp “ba tánh” mà thôi, chớ không phải thật ý.  Cũng như dùng ba món thuốc để đối-trị ba bịnh. 

       Ba món vô-tánh là: 

1.      Tướng vô-tánh:  nghĩa là tướng Biến-kế-sở-chấp, hư-vọng không thật có.

2.      Tự-nhiên vô-tánh:  nghĩa là do các duyên sanh, không phải tự-nhiên có; nên cũng gọi là “sanh vô-tánh”.

3.      Thắng-nghĩa vô-tánh:  nghĩa là do xa lìa các vọng chấp ngã chấp pháp rồi, mới hiện ra tánh này; nên gọi là “Thắng-nghĩa vô-tánh”. 

Thắng-nghĩa vô-tánh, cũng tức là chơn-như, vì tánh nó chơn thật không vọng, thường như vậy; cũng gọi là “Thật-tánh của Duy-thức”. 

3 Vô-tánh (thuốc) đối-trị 3 tánh (bịnh). 

1.      Tướng Vô-tánh  để đối-trị Biến-kế sở-chấp tánh.

2.      Tự-nhiên vô-tánh  để đối-trị Tự-nhiên-tánh (Y-tha).

3.      Thắng-nghĩa vô-tánh  để đối-trị Viên-thành-thậ tánh.

HT. Thích Thiện Hoa
Quay lại In bản tin này Gửi tin này cho bạn bè  
 BÀI HỌC KẾ TIẾP
(Phật Học Phổ Thông Khóa thứ IX (Phần 2))
BÀI THỨ 07
 CÁC BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ
 

Xem tin ngày:


Trang Chủ | Lịch Sinh Hoạt | Hình Ảnh | Âm Nhạc | Trắc Nghiệm |  Xem Phim | Liên Kết |  Liên Hệ
Liên hệ kimcangtuvien@yahoo.com
4771 Browns Mill Road Lithonia Georgia 30038-2604 Tel:(770) 322-0712